Van fouten kun je leren, ze zijn een feedbackmechanisme. De mate waarin je leert is afhankelijk van je eigen verwachtingen. Hersencellen communiceren met elkaar via elektrische signalen. Hersenonderzoekers kunnen deze signalen in het brein meten met behulp van EEG. EEG-onderzoeken laten zien dat zodra je een fout maakt, een kenmerkend patroon van negatief geladen elektrische breinactiviteit zichtbaar wordt op de EEG, dat het sterkst is aan de bovenkant van het hoofd. Neurowetenschappers noemen dit fenomeen ‘error-related negativity’ ofwel ERN. Bij het detecteren van een fout stuurt de cingulate cortex een waarschuwingssignaal naar andere delen van het brein via een bundel zenuwvezels die bekendstaat als het cingulum. Dit gebeurt op enorme snelheid (binnen 100 milliseconden) nadat er een fout is gemaakt. Toch duurt het hierna nog minstens 200 milliseconden voordat je zelf doorhebt dat je een fout hebt gemaakt. Er volgt dan een positief geladen elektrische breinactiviteit, die je bewust maakt van de door de cingulate cortex gedetecteerde fout. Wetenschappers noemen dit signaal ook wel ‘error positivity’. Je brein weet dus eerder dan jijzelf wanneer je een fout hebt gemaakt. De hierop volgende ‘error positivity’ komt vaak echter niet overeen met je eigen hoop of verwachtingen. Deze schending van je eigen verwachtingen heet in de wetenschap een ‘prediction error’. Dit zorgt voor dat hevige gevoel van teleurstelling wanneer je niet zo hebt gepresteerd als je had gehoopt. Hoe sterker de schending van je eigen verwachtingen, hoe sterker ook de door wetenschappers gemeten activiteit in het brein. Hierbij komen neurotransmitters zoals dopamine vrij, die je motiveren om je gedrag in de toekomst aan te passen of een andere strategie te gebruiken. Juist een grote fout of hevige teleurstelling zorgt dan ook voor het sterkste leersignaal in de hersenen. Het is daarom belangrijk om fouten te zien voor wat ze echt zijn; een ingenieus en aangeboren feedbackmechanisme dat nodig is voor jouw ontwikkeling.
Eckstein, Lydia E., Amelia B. Finaret, and Lisa B. Whitenack. 2023. “Teaching the Inevitable: Embracing a Pedagogy of Failure.” Teaching & Learning Inquiry 11. https://doi.org/10.20343/teachlearninqu.11.16
Henderson, Charles, and Kathleen A. Harper. 2009. “Quiz Corrections: Improving Learning by Encouraging Students to Reflect on Their Mistakes.” The Physics Teacher 47 (9): 581–86. https://doi.org/10.1119/1.3264589.
Dweck, Carol. 2014b. “Teachers’ Mindsets: ‘Every Student Has Something to Teach Me’ Feeling Overwhelmed? Where Did Your Natural Teaching Talent Go? Try Pairing a Growth Mindset with Reasonable Goals, Patience, And Reflection Instead. It’s Time to Get Gritty and Be a Better Teacher.” Educational Horizons 93 (2): 10–15. https://doi-org.ezproxy.is.ed.ac.uk/10.1177/0013175X14561420.