Mensen met minder kennis en vaardigheden hebben vaak meer zelfvertrouwen. Wanneer wordt gekeken naar zelfvertrouwen, is dit vaak groter bij beginners dan bij mensen die meer competent zijn. Dit komt voort uit het feit dat beginners minder kennis en vaardigheden hebben en het metacognitieve vermogen missen om in te zien dat hun keuzes en conclusies soms verkeerd zijn. Andersom geldt ook: mensen die ontzettend competent zijn, twijfelen hier vaak meer over omdat ze juist weten hoe ingewikkeld of groot iets is. Ben je wel eens verrast als docent door studenten die zichzelf een enorm hoog cijfer zouden geven? Of die student die iets heel goed kan maar dat juist enorm bagatelliseert? Studenten die heel gemotiveerd ergens aan beginnen en daarna totaal niet meer de motivatie hebben om verder te gaan, omdat ‘het toch nooit lukt’? Dit zijn allemaal voorbeelden die terug te voeren zijn op het Dunning-Kruger effect. Het effect houdt in dat wat je moet weten en kunnen om een taak goed te doen, precies is wat nodig is om te beoordelen of je de taak goed gedaan hebt.
Kruger J, Dunning D. Unskilled and unaware of it: how difficulties in recognizing one’s own incompetence lead to inflated self-assessments. Journal of Personality and Social Psychology 1999;44:247–296, PMID 10626367.
Dunning, D. Chapter five — the Dunning–Kruger effect: on being ignorant of one’s own ignorance. Advances in Experimental Social Psychology 2011; 44:247–296.
Nuhfer E, Cogan C, …, Wirth K. Random number simulations reveal how random noise affects the measurements and graphical portrayals of self-assessed competency. Numeracy 2016; 9:1.
Motta M, Callaghan T, Sylvester S. Knowing less but presuming more: Dunning-Kruger effects and the endorsement of anti-vaccine policy attitudes. Social Science & Medicine 2018;211:247–281, PMID 29966822.